| |
Persoonlijke informatie
(J11) Gedoopt 1-9-1782 te Ulrum. Beroep: schoolonderwijzer.
Jacob (pieters) Beukema ws schoolonderwijzer vanaf 19-5-1800 te Baflo, daarna vanaf 1-5-1804 te Tinallinge en ging op 20-10-1804 naar Leens. Daar werd hij door vrouwe Lucia Helena van Burmania, douairière van jonker Edzard Tjarda van Starkenborgh, unica collatrix van Leens, benoemd tot schoolmesster, koster en voorzanger, als opvolger van Pieter Bloemhof, die naar Noordbroek vertrok. Op 20-10-1854 werd zijn 50 jarig ambtsjubileum plechtig gevierd. Deze benoeming door de collatrix mag wat vreemd lijken, daar in 1795 de heerlijke rechten, waaronder het collatie recht, vervallen waren. Het revolutionare getij was echter inmiddels wat aan het verlopen en de adelijke families probeerden hun verloren gegane rechten weer te laten gelden, al was dit in strijd met de geldende wetten. Jacob klom op tot hoofdonderwijzer en koster in 1859, maar hij werd geen organist. Dot wilde hi wel graag maar hij mocht slechts af en toe organist Wolthuis vervangen. Dat de afgunst hierbij een rol speelde, blijkt wel uit zijn aantekeningen over het falen van Wolthuis: "1813 den 11 July achtermiddags de laatste maal zingen, begon het orgel niet te spelen, zodat de predikant zeide, dat ik maar zoude beginnen, en de organist uit den slaap opgewekt zijnde, begon te spelen toen het zingen half daan was."
Jacob is de schrijver van de "Tafel der afstammelingen van Jan Boijkema en Courtjen Rijpkes, in leven echtelieden, landbouwers te Vierhuizen".
Jacob woonde met zijn gezin in de oude kosterij in de noord-oosthoek van het oude kerkhof.
In 1819 ontving Jacob van de commissie van onderwijs een ereprijs van 20 gouden ducaten met een gouden erepenning voor zijn "Beschrijving der Stad Groningen". Van hem is ook het rijmpje op de Kaak (grenspaal, banpaal, schandpaal, waar de veroordeelden "aan de kaak werden gesteld") op de grens van Ulrum en Leens: "'k Ben hier geplaatst, aanschouw mij niet als strafpaal maar als limiet.". In de toren bij de luidtouwen hing een bordje van zijn hand warop stond: "Als men luiden wil, is 't plicht dat de hamer wordt gelicht". (Pathuis)
Hij dichtte het Leenster volkslied en is de schrijver van het "Speelmansmanuscript" en andere versjes en gedichten. Ook gaf hij een "Beknopte Plaatselijke en Geschiedkundige Beschrijving der Stad Groningen voor de jeugd met een topografisch kaartje" uit.
Jacob (Pieters) Beukema schreef ook "Kronijk van de Marne en Omstreken, en bijzonder van het dorp Leens", waarin hij uitvoerig in ging op de gebeurtenissen rond de afscheiding. Dit werkje is niet uitgegeven. Hij hoorde zelf niet tot de kring der afgescheidenen, maar wordt door van Weerden omschreven als een gematigd tegenstander.
In 1992 zijn in het openluchtmuseum "Het Hoogeland" te Warffum "muzijkstukken" van de hand van Beukema ontdekt. Zij werpen een nieuw licht op de Groninger danscultuur van de eerste helft van de negentiende eeuw. Het manuscript valt in 2 delen uiteen. Het eerste deel bestaat uit drie groepen van vijf dansen, steeds afwisselend een wals en een "excose" (mogelijk een verbastering van "Schots"). Daarnaast bevat dit deel nog 2 dansen met het opschrift "anglois", die een soort toegift vormen. Het tweede deel is een bloemlezing van allerlei danstypes.
Jacob Beukema heeft met zijn vrouw een graf in Leens. |
|
![Foto(s) van Jan [Rijkes] BOIJKEMA](PhotoPages/camera_icon.gif){kind=icon}